نوای فارس- مجید احمدی‌نیا : بیش از ده سال پیش، آلبوم«نسیم وصل» به آهنگسازی «محمدجواد ضرابیان» منتشر شده بود که اولین اثر مستقل هنرمند جوان، «همایون شجریان» از پدرش، «محمدرضا شجریان»، استاد آواز و موسیقی ایرانی، محسوب می‌شد. از میان این تصنیف‌ها که همه‌شان به محبوبیت و شهرت خاصی رسیدند، یک قطعه، بیشتر از سایرین، بین مردم، مخصوصاً جوانان، جا باز کرد؛ تصنیفی که به گفته خود همایون شجریان(نقل به مضمون):«حتی فکرش را هم نمی‌کردم که روزی این‌قدر فراگیرو بین مردم محبوب شود.»
و آن تصنیفی نبود جز «هوای گریه»، با سروده بانو «سیمین بهبهانی»، که همه‌تان اقلاً یک بار آن راشنیده‌اند، وبه گفته معروف، خیلی‌ها با این کار عاشق شدند و خیلی‌ها اشک ریختند و بطور کلّی، زندگی کردند!
سال گذشته، سال پرکاری برای همایون شجریان بود، در این سال دو آلبوم با صدای وی منتشر شد تا شاید جبران کم‌کاری شجریان پدر در ایران را کرده باشد!
«نه فرشته‌ام، نه شیطان»به آهنگسازی «تهمورس پورناظری»، دومین آلبوم او در سال گذشته بود که به عقیده برخی از علاقمندان، عیدانه‌ای بود که همایون به طرفدارانش داد، چند روز مانده به نوروز 1393، در بیستم اسفندماه 1392، منتشر شد.
این دومین باری‌ست که آلبومی از همایون، در روز بیستم اسفند، منتشر می‌شود. پیشتر در بیستم اسفند 1388، «آب، نان، آواز» به آهنگسازی «علی قمصری» منتشر شده‌بود.
در همین زمان کم، حدود پنج ماه پس از انتشار آلبوم، به جرأت می توان گفت که امروز کسی نیست که اقلاً یک بار قطعه «چرا رفتی» از این آلبوم را نشنیده باشد. همانطور که بسیار قاطعانه‌تر می توان اظهار کید که تا امروز، کسی نیست که قطعه «هوای گریه» را نشنیده باشد.
باز هم نام بانوی بزرگ ادبیات ایران، سیمین بهبهانی در این اثر نقبی به گذشته می زند و به این شراکت هنری!
تهمورس پورناظری، آهنگی روی این شعر می‌گذارد و گویی باز هم قرار است شاهکاری خلق شود که یک ضلعش همایون شجریان و ضلع دیگرش بانو سیمین بهبهانی باشد که شد. کار را می‌شنویم و حدس‌مان به یقین تبدیل می‌شود! از نام تصنیف ظاهراً پیداست که مثل خیلی از ترانه‌های امروزی، می‌خواهد از رفتن معشوق بگوید.
چه شد که «چرا رفتی؟» به سرعت و در عرض همان روزها و هفته‌های اول، توانست اینچنین کولاکی در نزد شنوندگان خاص و عام موسیقی ایرانی ایجاد کند؟ البته تقریباً همه‌ی قطعات این آلبوم، مورد استقبال شنوندگان، جوانان و علاقمندان قرار گرفت و نمی‌توان صرفاً چرا رفتی را نام برد.
مسلم است که هر اندازه یک اثر هنری، به دردهای مردم نزدیکتر باشد، می‌تواند راحت‌تر با آن مردم ارتباط برقرار کند، و اگر یکی از مسائل روز و اصطلاحاً بورس را به زبان هنری بیان کند، قطعاً ماندگار خواهد شد. حتی اگر مورد مخالفت عده‌ای قرار بگیرد. نمونه‌‌ی قدیمی‌اش را می‌توانیم در «مرغ سحر» اثر «مرتضی‌خان نی‌داوود» ببینیم که تا همین امروز، در فکر و ذکر و خلوت و جمع همه ایرانیان، حضور دارد.
«چرا رفتی»، قرار است از رفتن یار شکوه کند. گویی پای دیگری هم در میان نیست. یاری که بدون وجود رقیب، ناگهان می‌رود و عاشق را با خاطرات تنها می‌گذارد. گویا داستان از همینجا شروع می‌شود. این قصه‌یبسیاری از مردم این سرزمین است. به همین دلیل، «چرا رفتی»، خیلی زودتر از آنچه فکر می شد ؛ به سرعت برق و باد، از گوشهاراه یافت و در دلها خانه کرد.
چنین چیزی نشات گرفته از هوشمندی آهنگساز استکه توانسته از این مثنوی، آن ابیاتی را جدا کند که حرف و درد دل قشر کثیری از مردم این سرزمین است و بتواند رکوردشکنی کند و به سرعت، در دل هر شنونده‌ای، جای خود را باز کند
از بُعد موسیقایی و تلفیق کلام و موسیقی، نمی‌توان ایراد فاحشی گرفت، و جز این هم انتظار نمی‌رفت! پورناظری بار دیگر توانمندی خود را نشان داد. خواننده‌ای که می‌تواند نُت‌های بالا را به این راحتی بخواند و به هیچ وجه نامفهومی شعر در قسمتهای بم یا اوج، احساس نمی شود و این را می توان نقطه قوت این خواننده دانست که هر خواننده‌ای از این امتیاز بهره نمی‌برد.
همایون شجریان، این توانایی خود را در گذشته بارها در پروژه‌های شوق‌نامه، سیمرغ، اُپرای عروسکی مولوی و شمس، و همینطور در آلبوم‌های خودش به رخ مخاطب خود کشیده است. اوج موسیقی هم منطبق با اوج داستان شعرپیش می رود و این انتقال مفهوم مورد نظر آهنگساز را به مخاطب، به حداکثر می‌رساند.
آهنگساز باید پیش از هر کاری، ابتدا شعر و کلام را درک کند و سپس شروع به آهنگسازی کند و این مسأله نه تنها در یک مصرع یا یک بیت، که در همه اجزای کلام باید نمود پیدا کند؛ آنجا که شاعر فریاد می‌زند، آهنگساز باید این فریاد را در موسیقی‌اش نشان دهد که الحق والانصاف این مهم در چرا رفتی و همینطور در کل آلبوم به خوبی رعایت شده است.
باری، حال که چند هفته دیگرکنسرت «چرا رفتی»، در تهران برگزار خواهد شد، با آرزوی موفقیت برای هنرمندان این سرزمین، امیدواریم این برنامه به همت دست‌اندرکاران در شهرستان‌ها نیز برگزار شود.
منبع : اختصاصی نوای فارس