نوای فارس-صابرجعفری: از دیرباز تا کنون بازخوانی تصانیف قدیمی و هرگونه بازخوانی با نقدها و استقبال های گوناگون روبرو شده است و همواره نظرات متفاوتی در این زمینه نقل قول شده است . در این زمینه نیزمانند تعریف موسیقی پاپ در ایران هیچ گاه نظر مشخصی مطرح نشده است که البته این موضوع مانند بسیاری از موارد دیگر مانند سکانس پایانی یک فیلم که سلایق مختلف دوست دارند به اشکال مختلف آن را ببینند همواره مورد بحث و بررسی قرار گرفته است .
هر گاه یک تصنیف یا قطعه ای پاپ که توسط خواننده ای قدیمی اجرا و ضبط شده است و خواننده ای دیگر آن را بازخوانی می کند مانند اکنون که قطعه مرغ سحر توسط گوگوش بازخوانی شده است با برخوردهای مثبت و منفی مختلف روبرو می شویم .
مانند بازخوانی قطعه فولک نوایی توسط شادمهر عقیلی ، الهه ناز توسط معین ، آلبوم تصانیف دلکش با نام به یاد استاد توسط علیرضا افتخاری ، آلبوم بوی گندم حمید حامی بازخوانی ساخته های واروژان ، و بازخوانی تصانیفی که توسط علیرضا قربانی ، سالار عقیلی و آثار فاخری چون پری زنگنه، سیمابینا ، شیدا و مینو جوان که برترین آثار فرولکلور ایرانی را با ارکسترهای خوش صدا و تنظیم های عالی و ... اجرا و پخش شده است ، موجی از نظرات کارشناسی و غیرکارشناسی بر می خیزد.
مثبت یا منفی بودن انجام این مهم مورد بحث این یادداشت نیست و مهم تاثیری است که روی جامعه و مخاطب می گذارد.
اولین مزیت بازخوانی، مقایسه و انتخاب گزینه برتر توسط مخاطب است که می تواند تصنیف یا قطعه مورد علاقه خود را با خواننده محبوبش و تنظیم دلخواه مطابق با سلیقه خود انتخاب کند.
به دلیل پیشرفت تکنولوژی و دیجیتال و سرعت پخش و تکثیر موسیقی های فراوان در ژانر های گوناگون نمی توان انتظار داشت که جوان و نوجوان امروز با این حجم موسیقی پرزرق و برق و همراه با افکت های الکترونیک فراوان تصانیف قدیمی را با ارکستراسیون (سازبندی) و شیوه های صدابرداری و میکس آنالوگ زمان خودش طالب و طرفدار این نوع موسیقی باشد.
و هر گونه بازخوانی از سوی هر خواننده ای با هر ژانر و تغییر در ژانر آن موسیقی با حفظ اصالت ملودی اصلی قابل تقدیر است. زیرا نسل جدید امروز با شنیدن این بازخوانی ها با خوانندگان نسل قدیم آشنا شده و پلی برقرار می گردد میان موسیقی دیجیتال و الکترونیک امروز با موسیقی پرمحتوای دیروز از لحاظ آکوستیک ، اشعار و آهنگسازی و تلفیق شعر و موسیقی الگویی برای هنرجویان و شنوندگان امروزی خواهد شد.
همچنین تنوع تنظیم در اجراهای مختلف از یک اثر می تواند بر مخاطب تاثیر متنوعی بگذارد که این مورد باعث شده حتی یک خواننده با اختلاف زمانی بسیار یک اثر ماندگار خود را با ریتم و تنظیمی جدید روانه بازار کند که استقبال مخاطب اثرگذاری انجام این کار را مشخص می کند مانند بازخوانی آثار والتس ماندگار عارف از جمله سلطان قلب ها که بسیار در زمان خود مورد توجه قرار گرفت.
در این بین اینکه خواننده ای از مسیر اصلی خود خارج خواهد شد و بهتر است که پا در کفش دیگری نکند و هیچ اجرایی مانند اجرای اول نمی شود و از این دست نظراتی است که شنیده می شود که درستی و نادرستی این نظرات به پای سلیقه مخاطب می باشد.
اما نکته مثبت دیگری که به تجربه ثابت شده است تاثیر مثبتی بر موسیقی یک کشور گذاشته است بحث همیشگی تقابل سنت و مدرنیته بوده که در کشورهایی چون آذربایجان ، ترکیه ، هند و کشورهای عربی با حفظ اصالت و تنظیم های علمی و به جا بسیار به موسیقی پاپ آن کشور خواسته یا نا خواسته، نسل قدیم به نسل جدید کمک و خدمت شایانی نموده اند.
اما متاسفانه در ایران نه تنها استقبالی از سوی اساتید و راویان موسیقی فولک و قدیم ایران نسبت به مدرن نمودن آن ملودی ها توسط جوانان خوش ذوق و توانا و با استعداد صورت نگرفته ، بلکه بسیار هم با آن مبارزه شده است که این باعث دور شدن دو نسل موسیقی ایران شده است .
در پایان باید اشاره نمود که اگر در زمینه موسیقی کلاسیک نیز با سنت شکنی ها مبارزه می شد ، هارمونی قرن بیستم و موسیقی مدرن و آوانگارد پدید نمی آمد و در نتیجه موسیقی در قرن 16 تا 18 میلادی در جا می زد و همواره اجرای آثار کلاسیک توسط گروه های مدرن و پیشرو مورد استقبال مخاطب قرار گرفته است و اگر در ایران هم این رویا به حقیقت بپیوندند می توان به بین المللی شدن موسیقی ایران نیز اندیشید.
منبع : برنا