نوای فارس – پریا حیرتی: از ابتدای سال 94، ثبت یک صنف خبر ساز شد. خبر ثبت صنف ناشران آثار موسیقی و شنیداری که با واکنش های عجیب و قابل پیش بینی همراه بود. جلسه ابتدایی این صنف با تعداد کمی از اعضا تشکیل شد اما جلسه دوم با استقبال بهتری همراه بود. برای اطلاع از ایده، اهداف و برنامه های این صنف با محسن رجب پور مدیر عامل صنف ناشران آثار موسیقی و شنیداری گفت و گو کردیم:
- خبر صنف تهیه کنندگان زمانی منتشر شد که هیچ اتحادی بین تهیه کنندگان وجود نداشت. دلیل عدم این اتحاد چه چیزی بود؟
دلایل گوناگونی داشت. که یکی از عمده ترین دلایلش دل سردی از اتفاقات سال های قبل بود. تشکیل اتحاد صنفی آرزویی است که از سال ها قبل بوده و پیشکسوتان ما به دنبال آن بوده اند. بسیاری از پرونده های ما از سال 84 تا 88 در مسیر ثبت گم می شدند. خوشحال هستم که از سال 88 تا 94 با یک بینش متفاوت پنهان کاری توانستیم این معضل را بر طرف کنیم و در بهار سال 94 ایجاد صنف را جشن بگیریم.
- ایده ابتدایی این صنف از کجا شکل گرفت؟
از زمانی که یادم می آید، همکاران بزرگتر از من به دنبال این همگرایی بودند اما گاهی اوقات رقابت جای این همگرایی را گرفته است. بزرگترین عاملی هم که درگذشته باعث می شد این صنف ثبت نشود، قانون تعداد بوده است. برای ثبت یک اتحادیه باید حداقل 500 نفر عضو داشته باشید. تا 15 سال پیش 50 شرکت هم وجود نداشت. این شغل حساسیت داشت اما به خاطر این خلا قانونی امکان تشکیل صنف وجود نداشت. یک تلاش جمعی از سال 78 شروع شد وتا 88 دست و پا زد اما باعث جمع شدن افراد شد و یک اساس نامه نوشته شود. از سال 88 و بعد از این که در مسیر کمیسیون مجلس به کل پرونده ما نا پدید شد، یک دسته از همکاران هم فکر تصمیم گرفتیم این موضوع را چراغ خاموش پیگیری کنیم. تا بهار 94 که این موضوع به ثمر نشست، کسی خبر نداشت. زمانی اعلام کردیم که صنف ثبت شده بود.
- به طور کل شرکت های موسیقی به چند دسته تقسیم می شوند؟
شرکت ها ثبت شده موسیقی به 3 دسته تقسیم می شوند. دسته اول پیشکسوتان این حوزه هستند که بالغ بر 30 سال تجربه دارند که اغلب شرکت پخش بودند و سپس به نشر روی آوردند. تخصص و تجربه خوبی دارند. بین خودشان هم استحکام خوبی وجود دارد. اما در حال حاضر غالبا کم کار هستند. دسته دوم شرکت هایی که در 20 سال اخیر ثبت شده اند. در این دسته شرکت هایی وجود دارند که غالبا ناشر بودند و سپس برنامه گذار هم شده اند. از مجموع 160 شرکتی که در تهران است در دسته اول 20 الی 25 شرکت اما در دسته دوم بالغ بر 100 شرکت حضور دارد. تعدادی از خوانندگان در زمان خودشان شرکت ثبت کردند اما فعالیت خاصی انجام نداده اند. از مجموع 100 شرکت، 70 شرکت فعالیت مستمری ندارند، اما وجود دارند. این شرکت ها در تصمیم گیری ها نقش اساسی تری را بازی می کنند. از نظر من با این شرکت ها منطقی تر می شود صحبت کرد. این دسته چون جمعیتی بیشتری دارند، برای همین در رای گیری تاثیر بیشتری دارند. دسته سوم شرکت هایی هستند که در 5 سال اخیر تاسیس شدند و بخش مالی برایشان اهمیت داشته است. از طریق برگزاری کنسرت وارد این حوزه شدند و اجبار باعث شده که در نشر هم فعالیت داشته باشند. اکثر این افراد یا تخصص موسیقی ندارند یا ابتدای کارشان است و نیاز به این موضوع ندارند. این قشر که در حوزه برگزاری کنسرت، تعیین کننده هستند به مرور زمان به دسته دوم تبدیل می شوند.
- هدف این صنف معین شده است؟
اهداف مجمع صنفی ما همان چیزی است که قانون به صورت کلی در بند های مختلف برای ما در نظر گرفته است. برنامه ریزی و هدایت کلی امور صنفی، رسیدن به اصل 44 قانون اساسی که خصوصی سازی است، پس گرفتن حاکمیتی که به علت نبودن صنف بر عهده ما بوده است، حل مشکلات صنفی با مراجع ذی صلاح و رفع مشکلات اعضا از اهداف این صنف است.
در ابتدای جلسه دوم این صنف اهداف و برنامه ها به صورت بند وار ذکر شد.
1. تشکیل نهادی مدنی برای حفظ و حمایت از حقوق صنفی و مادی اعضاء
2. رفع موانع اجرایی و حل دعاوی صنفی
3. استیناف حقوق اعضاء در مراجع قضایی ، وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی ، وزارت امور اقتصادی و دارایی و امثال آن
4. مبارزه با قاچاق و بازار سیاه فیزیکی و دیجیتالی
5. بسترسازی جهت تحقق اصل 44 قانون اساسی و پذیرش وظایف غیر حاکمیتی نهادهای دولتی در حوزه تولیدات شنیداری
6. به روز رسانی اطلاعات و دانش فنی و تخصصی اعضاء
7. رشد کمی و کیفی تولیدات موسیقی و شنیداری
8. ساماندهی نظام عرضه و توزیع غیر فیزیکی محصولات شنیداری
- یکی از بزرگترین مشکلات موسیقی، مشخص نبودن حلال یا حرام موسیقی است. برای رفع این مشکل چه تصمیماتی دارید؟
برنامه های صنف در سه بخش کوتاه مدت، میان مدت و بلند مدت برنامه ریزی کرده ایم. یکی از بند های برنامه آینده صنف، بخش مصاحبت و ایجاد یک شورای کارشناسی برای صحبت با مراجع دینی است. مراجع تقلید مغز متفکر و هدایت کننده جامعه هستند. دانش دینی و مذهبی در حوزه آن ها است. در شغل ما و به خصوص موسیقی با توجه به برداشت های غلطی که ابتدا در صدر اسلام رخ داده است و دوم استفاده نا مناسب از موسیقی در دهه های اول قرن اخیر به خصوص در دهه 30 و40 باعث شده که مراجع تقلید نگاه درستی به موسیقی نداشته باشند. به نظر من یکی از وظایف صنف تولید آثار موسیقی و شنیداری ایجاد درک مناسب از حال حاضر موسیقی ایران است. در قرن 21 میلادی، موسیقی یکی از ابزار حاکمیت است. به طور مثال وقتی نزدیک زمان انتخابات می شویم این ابزار به نفع حاکمیت است. از نظر من صنف باید جایگاه مناسب خودش را هم به حاکمیت نشان دهد و هم به علمای دینی.
- زمانی که این صنف آغاز به کار کرد، انتقادات زیادی نسبت به رای گیری اولیه بود. خیلی از افراد به علت این که حضور نداشتند، اعلام کردند این رای گیری را قبول ندارند. برای این انتقادات چه پاسخی دارید؟
در ابتدای جلسه دوم یک توضیحاتی من بیان کردم. بعد از ثبت این صنف، تمام موارد قانونی را انجام دادیم و از تمام مجاری ثبت این صنف و جلسه ابتدایی را به همکارانمان خبر دادیم. آن چه که باعث شد جلسه اول این صنف تعداد حاضرین کمتر از 50 نفر باشد، این بود که افراد فکر می کردند این بار هم مانند دفعات قبل به ثمر نخواهد رسید. رفتار هایی که از تیر ماه تا به امروز انجام دادیم باعث شد که همکاران متوجه جدی بودن این صنف و اتفاق بشوند. از طرفی هم هیئت مدیره تک تک تهیه کنندگان را پیدا کند و به آن ها گوش زد شود که به حضورشان نیازمند هستیم. این باعث شد که جمعیت 120 نفر برای جلسه دوم حاضر شوند. 80% همکاران را توانستیم در یک جا جمع کنیم.
- این صنف چه راه کار هایی برای سهولت در مجوز گیری ها، مشکلات تهیه کنندگان،لغو کنسرت ها، عدم وجود قانون کپی رایت دارد؟
این موارد در برنامه های صنف نوشته شده است. در برنامه کوتاه مدت ما این موارد را در نظر داریم:
1. پیگیری حقوقی و مبارزه با سرقتهای دیجیتال
2. پیگیری حقوقی و مبارزه با توزیع غیر قانونی فیزیکی
3. برگزاری جلسه با نماینده تام الاختیار اداره حراست جهت تسهیل صدور مجوزهای اجرا و نشر
4. برگزاری جلسه با معاون هنری و مدیر کل دفتر موسیقی در خصوص تسهیل صدور مجوزهای اجرا و نشر
5. برگزاری جلسه با معاون هنری و مدیر کل دفتر موسیقی در خصوص شیوه ی انتقال وظایف غیرحاکمیتی به مجمع صنفی
6. برگزاری جلسه با نماینده اداره پلیس امنیت در خصوص شفاف سازی امور اجرایی نشر و کنسرت ها
7. تدوین نهایی اعلامیه رسمی مجمع صنفی ( به امضا کلیه اعضای مجمع ) خطاب به ارائه دهندگان خدمات دیجیتال ( اپراتورهای مخابراتی ، تامین کننده ها ، زیرساختهای اینترنتی توزیع دیجیتال ) جهت اصلاح و تغییر مفاد و مناسبات مالی قراردادهای منعقده
با توجه به این برنامه ها امیدواریم تمام این موارد حل شود. عدم وجود قانون کپی رایت یکی از بزرگترین معضلات تهیه کنندگان است که در تمام این بند ها وجود دارد. آثار منتشر شده از سمت ترانه شرقی ثبت بین المللی دارد، به همین علت هیچ سایتی نمی تواند از آن ها استفاده کند جون تبعات بد و تلخی برایشان دارد. آثار دیگر شرکت ها هم در هدفمان است که ثبت بین المللی شود تا مشکلاتی مانند رادیو جوان برایشان پدیدار نشود. اپلیکیشن های موبایل هم به زودی معرفی خواهند شد.
- به نظر شما این صنف باعث اتحاد بیشتر بین تهیه کنندگان می شود؟
اتحاد خوبی به وجود آمده است. اما رقابت همیشه وجود داشته است. نمی توانیم مدعی شویم که رقابت های کثیفی که در همه اصناف وجود دارد، در صنف ما نیست. ما می خواهیم در رسیدن به اهداف جمعی متحد باشیم.
- شما تا چه زمانی مدیر عامل این صنف هستید؟
3 سال از زمان صدور پروانه ثبت. امیدواریم ماه آینده پروانه این صنف صادر شود. از 5 ارگان باید استعلام شود و بعد از آن کمیسیون ثبت مجمع های صنفی پروانه صنف را صادر می کند. براساس قانون 3 سال اعتبار دارد اما ما هر سال انتخابات بازرس خواهیم داشت. البته مجمع عمومی این اختیار را دارد که تمام هیئت مدیره را تغییر دهد.
- شما به عنوان یکی از فعالان موسیقی، دچار کمبود زمان برای رسیدگی به این صنف نخواهید شد؟
من برای تمام کارهایم برنامه و کنترل پروژه دارم. من برای تمام کار هایی که انجام می دهم یک مدیر دارم. کار های صنف در ابتدا زیاد است و به مرور زمان کمتر می شود. اما من تصمیم دارم یک روز در هفته را به تمام همکارانم اعلام کنم که کار صنفی انجام می دهم. در حال حاضر 3 روز از هفته من برای کار های صنف است اما به مرور زمان و بعد از سال 95 یک روز برای کار های صنف کفایت می کند. علاوه بر 5 نفر هیئت مدیر که بازوان توانمند هستند، 3 کمیته آموزشی، اجرایی و حقوقی هم داریم که زیر نظر هیئت مدیره است و به همین خاطر تمام امور صنفی برعهده یک نفر نیست. از طرفی هم علاوه بر 5 نفر هیئت مدیره ما 10 نفر دیگر از همکارانمان را جذب خواهیم کرد. یعنی 15 نفر فعالیت می کنیم.
- هیئت مدیره مجمع صنفی ناشران آثار موسیقی و شنیداری از تیر ماه تا به امروز چه کار هایی انجام داده است؟
گزارش عملکرد نیز در جلسه دوم به صورت بند وار بیان شد.
1. پیگیری ثبت پروانه و هماهنگی با نماینده ی رسمی وزارت کشور
2. آماده سازی آیین نامه های داخلی مجمع صنفی و ارائه به مجمع عمومی برای تصویب و اجرا شدن
3. تعیین اهداف کوتاه مدت ، میان مدت و بلند مدت صنفی
4. تشکیل کانون های آموزش ، حقوقی و اجرایی
5. طراحی لوگوی رسمی مجمع و ثبت دامنه ی مجمع صنفی با عنوان www.asipp.ir
6. تهیه ی بانک اطلاعاتی جامع دست اندرکاران نشر آثار شنیداری
7. بررسی قراردادهای منعقده میان ناشران و تأمین کننده های دیجیتال و آمادگی مجمع جهت تغییر مفاد آن به نفع اعضای مجمع
8. برگزاری جلسات با معاون هنری وزارت ارشاد ، سرپرست دفتر موسیقی ، فرمانده پلیس امنیت فاتب و مسئولان حراست
9. برنامه ریزی جهت برگزاری نشست های تخصصی با مسئولان مرتبط و ذیصلاح طی زمستان 94
- برنامه های بلند مدت و میان مدت این صنف به چه گونه است؟
طبق برنامه ریزی هایی که انجام داده ایم و در جلسه دوم بیان شد، به این شرح است
- برنامه های میان مدت:
1. شفاف سازی و شیوه نامه اجرایی جهت اجرای مطلوب تبصره 2 بند ل ماده 139 معافیت های مالیاتی
2. برگزاری نمایشگاه ادواری تخصصی در حوزه نشر موسیقی
3. برگزاری کارگاه های آموزشی ماهانه
4. پذیرش دعاوی اعضا و حل اختلافات در شورای حل اختلاف و ارجاع به مراجع بالادستی
5. راه اندازی تارنمای مجمع صنفی
- برنامه های بلند مدت
1. نشریه ادواری مجمع صنفی ( با رویکرد دیجیتال )
2. بررسی راه کارهای اجرایی جهت راه اندازی شبکه خصوصی موسیقی
3. تعاونی مسکن
4. ارتقاء جایگاه نشر آثار شنیداری در تفاسیر مراجع تقلید
5. توسعه جایگاه و فرصتهای موسیقی در فضاهای عمومی
6. قانون مند شدن crowd-financing و مشمولیت آن از معافیت های مالیاتی
7. تلاش جهت اعطای امتیازات مالیاتی به اسپانسرهای موسیقی در وزارت امور اقتصادی و دارایی
8. تلاش برای اخذ تسهیلات مالی و فیزیکی جهت تبلیغات محیطی