نوای فارس-زهرا صفایی: براساس این گزارش, این برنامه که از شروع تا به حال چهار سال میزبان مخاطبان خود بوده است رفته رفته به سمت تخصصی تر شدن و پرداختن به موضوعات مختلف موسیقی گام برداشت و این تغییر رویه و رویکرد جدید برنامه همراهی یک مجری کارشناس و آگاه به موسیقی را می طلبید. از اینرو در هفته ای که گذشت و اجرای پنجشنبه شب این برنامه شاهد پیوستن امیرحسین مدرس به عنوان مجری به تیم «ساعت 25» بودیم.
پس از انقلاب بحث موسیقی فیلم جدی تر شد
در ابتدای برنامه قسمت دوم گفت و گوی اختصاصی با استاد حسین علیزاده پخش شد که در این قسمت شاهد صحبت های این هنرمند چیره دست درخصوص بحث موسیقی فیلم بودیم؛ وی نقطه نظرات خود را پیرامون موسیقی فیلم اینگونه آغاز کرد: موسیقی فیلم نسبت به دوران گذشته پیشرفت داشته است و نمی توان منکر آن شد، در گذشته اصلا مقوله‌ای به نام موسیقی فیلم در ایران وجود نداشت، معمولا برای فیلم‌ها موسیقی‌هایی انتخاب می‌شد و همان به عنوان موسیقی فیلم به گوش می رسید اما بعدها از فیلم «گاو» و «قیصر» ساختن موسیقی برای فیلم‌ها آغاز شد.
وی افزود: پس از انقلاب بحث موسیقی فیلم جدی‌تر شد و نگاه جدی تری نسبت به آن شکل گرفت هرچند که شاهد تقلید در این زمینه بودیم که البته علت مقدار زیاد آثار تقلیدی کارگردانان هستند که نمونه‌های خارجی را به آهنگسازان نشان می‌دهند و از آنان انتظاری مشابه دارند، البته آهنگساز می‌تواند قبول نکند؛ همان‌طور که من هیچ‌وقت چنین چیزی را قبول نکردم و نپذیرفتم.
برخی کارگردانان با موسیقی رابطه آگاهانه تری دارند
آهنگساز «آواز گنجشک ها» تصریح کرد: مسئله خوب یا بد بودن موسیقی و درست انتخاب شدن آن برای فیلم‌ها به آگاهی اهالی سینما از موسیقی بستگی دارد. در این زمینه اگر هماهنگی موسیقی با فیلم مد نظر باشد و مورد توجه قرار بگیرد اهالی سینما سلیقه و آگاهی لازم را دارند. گاهی کارگردان ممکن است کسی مانند خسرو سینایی باشد که خودش موزیسین هم هست و زمانی هم ممکن است کارگردان اطلاعی از موسیقی نداشته باشد. برخی از کارگردانان با موسیقی رابطه آگاهانه‌تری دارند؛ در عین حال بیشتر اهالی سینما تخصص لازم را در زمینه موسیقی ندارند.
وی به بحث انتخاب بهترین موسیقی فیلم در جشنواره ها اشاره کرد و گفت: گاهی هنرمندان نسبت به انتخاب بهترین موسیقی فیلم در جشنواره ها اعتراض‌هایی می‌کنند که چرا فلان موسیقی به عنوان بهترین انتخاب شده است. باید قبول کرد که هیئت منصفه هیچ سفارشی را نپذیرفته است، گاهی امکان دارد فیلمی موفق باشد اما موسیقی خوبی نداشته باشد و برعکس؛ ممکن است فیلم خوب نباشد اما موسیقی خوبی داشته باشد. زمانی که در خانه موسیقی می‌خواستند برای مسابقه‌ای برخی آثار را داوری کنند، من پیشنهاد دادم که سی‌دی‌ها و آثار بدون نام در اختیار داوران قرار گیرد تا جهت دهی به ذهن داور نداشته باشد، این کمک خوبی به انتخاب درست تر آثار می کند هرچند که برخی از آثار حتی بدون نام هم قابل تشخیصند که صاحب اثر کیست.
موسیقی تنها ملودی ها نیست، صدای باد هم موسیقی ست
علیزاده ادامه داد: وقتی در جشنواره ای موسیقی فیلمی جایزه می‌گیرد و قضاوت می‌شود به این معنی نیست که آن اثر برترین است، آن اثر در آن سال و بنا به شرایطی که در آن زمان هست و بنا به تشخیص نفراتی که در آن هیئت داوری بوده‌اند، انتخاب شده است. گاهی فیلمی اصلا اکران نمی‌شود و یا در جشنواره‌ها شرکت نمی‌کند، چندین فیلم را خود من آهنگسازی کرده‌ام که هرگز در جشنواره فیلم فجر شرکت نکرده‌اند. خود من همیشه سعی کرده‌ام آثارم در زمینه موسیقی فیلم خوب باشند و برایم پیش آمده که آهنگسازی فیلمی را انجام داده‌ام اما فیلم خوب از آب در نیامده و کار من هم دیده نشده است، به هر حال حضور در سینما یک کار گروهی است و در نهایت نتیجه کار جمعی دیده می‌شود.
خالق موسیقی فیلم «زشت و زیبا» اظهار کرد: موسیقی تنها ملودی‌ها نیست. وقتی در فیلمی صدای باد می‌آید، آن هم موسیقی است. در بسیاری از موارد کارگردان به صورت آگاهانه موسیقی را به شکل دیگری یعنی به شکل صداسازی در فیلم می‌بیند. این مقوله‌ی مدرن و جالبی است. این حق کارگردان است که به صورت آگاهانه موسیقی را انتخاب کند یا نکند. گاهی پیش آمده فیلم را به زور موسیقی نگاه داشته‌اند، گاهی هم پیش آمده که موسیقی در فیلم جایی نداشته مگر در مواردی بسیار جزئی. خیلی از مواقع با من تماس گرفته‌اند که موسیقی شما باید در فلان فیلم باشد که البته من هیچ وقت چنین پیشنهادهایی را نپذیرفته‌ام.
برای حضور در لوکیشن فیلم «ملکه» به آبادان رفتم
وی عنوان کرد: کارگردان زمانی که قلم را روی کاغذ گذاشته و فیلمش را تجسم کرده است یا صدای موسیقی را در همان لحظه شنیده و یا این که بعدها موسیقی به عنوان یک رنگ و لعاب وارد فیلم شده است. من زمان ساخت موسیقی فیلم «ملکه» برای حضور در لوکیشن این فیلم به آبادان رفتم. از این که فیلم با نگاهی واقع بینانه جبهه و جنگ را فارغ از نگاهی کلیشه‌ای و شعارزدگی نمایش می‌داد، به وجد آمدم. وقتی شروع به تجسم و نوشتن موسیقی کردم من به آهنگر(کارگردان فیلم) تبدیل شدم، منظور آقای باشه آهنگر کارگردان فیلم «ملکه» است و او هم بعد از این که موسیقی ساخته شد و در هنگام مونتاژ، به علیزاده تبدیل شد، در آنجا بود که اتفاق‌های خوبی رخ داد. خیلی مهم است که در ساخت فیلم آهنگساز از عوامل ساخت فیلم محسوب شود و گروه را همراهی کند.
علیزاده درباره ساخت موسیقی سریال «زیرتیغ» بیان کرد: در سریال «زیرتیغ» من سر لوکیشن‌ها می‌رفتم، با آقای هنرمند کارگردان سریال می‌نشستیم و من در مانیتور بازیگران را می‌دیدم و در عین حال که جلوی ما بازی می‌کردند، قصه را باور می‌کردم. در چنین وضعیتی است که پیوند درستی رخ می‌دهد و نتیجه کار هم قابل توجه می‌شود، البته من نمی‌گویم که کار من خیلی خیلی عالی بود اما معتقدم در چنین وضعیتی کاری درخورو شایسته ساخته می‌شود.
امیدوارم جعبه جادویی با لنز وایدتری به مسائل بپردازد
در لابه لای این گفت و گو آثار ارزشمند استاد علیزاده پخش می شد و این هنرمند در صحبت پایانی خود خطاب به مسوولان تلویزیون، گفت: امیدوارم جعبه جادویی با لنز وایدتری به مسائل بپردازد؛ نه با نشان دادن من، بلکه با پرداختن به مسائلی که درباره آن سخن گفتم.
بخش بعدی برنامه حضور محسن شریفیان به عنوان مهمان «ساعت 25» بود که در اینجا شاهد گپ و گفت صمیمی امیرحسین مدرس و این هنرمند بودیم.
محسن شریفیان مهمان برنامه
محسن شریفیان آهنگساز، پژوهشگر، نوازنده و سرپرست گروه موسیقی «لیان»، بر روی صندلی مهمان برنامه قرار گرفت و با گویش شیرین بوشهری خود پس از سلام و احوالپرسی با مخاطبان برنامه در پاسخ به سوال مدرس درخصوص نحوه شکل گیری گروه لیان سخنان خود را آغاز کرد و گفت: اسم گروه ما «لیان» به معنی آفتاب درخشان است که یک اسم کاملا ایرانی است. ما گروه لیان را در راستای حفظ و اشاعه بوشهر و فرهنگ این شهر تشکیل دادیم و تا جایی که توان داشتیم کار کردیم.
وی افزود: صرفا نباید به «لیان» و کار این گروه به عنوان یک موسیقی نگاه کرد بلکه معرفی تاریخ، فرهنگ، نوع کار و زندگی بوشهر و مردم این خطه از کشور معرفی می شود. همه ما ساحل نشینان خلیج فارس هستیم و نوع شغلمان، آداب و رسوم، آب و هوا و همه و همه اشتراکاتی را ایجاد کرده است که در موسیقی های جنوب نیز به آن اشاره می شود.
این هنرمند موسیقی نواحی تصریح کرد: ما باید بپذیریم یکسری از موسیقی ها با توجه به تغییر نوع زندگی غالب می شود و این موضوع مهمی است که باید به آن به درستی پرداخته شود. از طرفی یکسری موسیقی ها پیوند عمیقی با جامعه دارد که این پیوند باید حفظ شود و با حفظ آن اتفاق بهتری رخ می دهد.
لیان چون یک پستچی پیغام موسیقی بومی ایران را به نقاط دیگر می رساند
وی به اجراهای گروه لیان در کشورهای دیگر و در جشنواره های بین المللی اشاره کرده و گفت: ما در کشورهای مختلف برنامه داشتیم و مورد استقبال قرار گرفتیم. استقبال خوبی که از اجراهای ما صورت می گرفت باعث می شد ما در برخی نقاط حتی چندین بار اجرا داشته باشیم و این برنامه ها تمدید شود. من این را مدیون موسیقی بوشهر هستم که چون یک پستچی پیغام موسیقی بومی ایران را به کشورهای دیگر می رساند، موسیقی ای که باید قدر آن شناخته شود.
شریفیان اظهار کرد: من فکر می کنم هرکدام از موسیقی های نواحی کشور در عرصه بین الملل خوب شنیده می شوند و مورد توجه قرار می گیرند. من به منظقه ای که زندگی می کنم افتخار می کنم و با قاطعیت می گویم که موسیقی بوشهر این پتانسیل را دارد که در هر کشوری خوب شنیده شود و جادویی دارد که همه گیر است و این در خارج کشور به خوبی خود را نشان می دهد و مشخص است. خیلی از کشورها برای سومین یا چهارمین بار از «لیان» دعوت کرده اند.
بحث کنسرت در موسیقی نواحی بحث تازه ای ست
وی درخصوص موسیقی کار، عنوان کرد: موسیقی کار برای کشورهای دیگر خیلی جالب است و ما در ارتباطی که با مخاطبان برقرار می کنیم دیدیم که چقدر این نوع موسیقی برایشان جذاب بوده است. بحث کنسرت در موسیقی نواحی بحث تازه ای است که ما چندان قدمتی در آن مورد نداشته ایم، ما توانسته ایم مخاطب را تا آخرین لحظه در کنسرت تا پایان اجرا نگه داریم و در انعکاس اخبار در رسانه های خارجی دید ه ایم که بازخورد مثبتی این نوع موسیقی داشته است.
سرپرست گروه موسیقی «لیان» که قرار است این هفته اولین اجرای خود را در سالن میلاد نمایشگاه بین المللی به روی صحنه ببرد در پاسخ به این سوال که این کنسرت از آنجایی که موسیقی نواحی ست و اجرای آن در سالن میلاد درصد ریسک بالایی داشته یا خیر، بیان کرد: آدم تا زمانی که راه نرود زمین نمی خورد، ما این ریسک را کرده ایم و این بزرگ ترین سالن برپایی کنسرت در کشور است ولی تجربه ثابت کرده است که مردم به موسیقی بومی احترام می گذارند و برایش ارزش قائل می شوند.
موسیقی نواحی و بومی نیاز به حمایت بیشتر دارد
وی ادامه داد: همان طور که ما همیشه در اجراهای مان شاهد تمام شدن بلیت ها بوده ایم و همه به فروش رفته است به این اجرا نیز امیدوار هستیم. تور کنسرت های ما سوم بهمن ماه از رشت آغاز می شود و پس از آن کنسرت های دیگرمان را خواهیم داشت تا بتوانیم موسیقی منطقه را در همه جا معرفی کنیم.
محسن شریفیان در پایان حرف های خود خواستار حمایت بیشتر از این نوع موسیقی شد و گفت: تهیه کنندگان و اسپانسرها به این نوع موسیقی خیلی کمتر توجه می کنند. لازمه از این موسیقی حمایت شود، ما در این اجرا همان اندازه هزینه پرداخت می کنیم که یک خواننده پاپ می پردازد و از طرفی هم سعی می کنیم بلیت ها را ارزان تر کنیم تا کسانی که توان مالی کمتری هم دارند بتوانند بیایند و برنامه را ببینند. اگر اسپانسرها حمایت شان را از ما بیشتر کنند و در راس مسوولان فرهنگی مطمئنا اتفاقات خیلی بهتری رخ می دهد.
این هنرمند ساز بوشهری دمام را به برنامه «ساعت 25» هدیه کرد. بخش بعدی برنامه آیتم موسیقی نواحی بود که با کارشناسی و سخنان هوشنگ جاوید پخش شد که در این هفته به بحث عاشیق ها و موسیقی آذربایجان پرداخته شد و پس از آن آیتم موسیقی فیلم را شاهد بودیم که مانی جعفرزاده کارشناس اسن بخش به ارائه توضیحاتی درخصو ص تاریخچه موسیقی فیلم، موسیقی درام و عاشقانه پرداخت.
از گزارش تمرین ارکستر ملی تا پشت صحنه کنسرت استاد چشم آذر
در بخش گزارش پشت صحنه ها و تمرین کنسرت، گزارشی از تمرین آخرین اجرای ارکستر ملی در تالار وحدت و گفت و گویی با فرها فخرالدینی رهبر و مدیر هنری ارکستر موسیقی ملی ایران و سهراب کاشف رهبر میهمان ارکستر ملی و گزارش پشت صحنه کنسرت «شب باران عشق» استاد ناصر چشم آذر و گفت و گو با فرهاد هراتی رهبر ارکستر و حمیدرضا گلشن خواننده مهمان این کنسرت پخش شد.
«ساعت 25» یکی از بهترین شب های خود را پشت سر گذاشت و با رویکرد تخصصی و جدید خود با اجرای امیرحسین مدرس توانست مخاطبان خود را تا پایان برنامه با خود همراه کند.
گفتنی ست؛ برنامه موسیقی «ساعت 25» هر هفته پنجشنبه شب ها ساعت 00:30 به صورت زنده به روی آنتن شبکه 5 سیما می رود. عوامل و دست اندرکاران این برنامه؛ تهیه‌کننده؛ محمود محمودی٬ کارگردان؛ احمد اطراقچی٬ سردبیران؛ حمیدرضا ترکاشوند و زهرا صفایی٬ مجری؛ محمودرضا قدیریان٬ امیرحسین مدرس، مدیر تولید؛ آرش جهانشاه٬ تصویر و نور؛ مهداد هوشیاری٬ تدوین؛ سارا معلم، مسعود صنم و شبنم آدینه، دستیاران؛ عباس هوشیاری، محمد بنایی و روابط عمومی؛ شیوا خورسند است.
منبع : پانا