نوای فارس- مهرنوش قضاوتی: نیلوفر لاری پور از ترانه سرا ها و نویسنده های خوب کشورمان و خالق ترانه های به یاد ماندنی چون «علامت سوال»، «مسافر»، «هزار یک شب» و... است. او قرار بود در چهارمین جلسه از برنامه هزار صدا روی صندلی داوری بخش ترانه بنشیند اما به دلایلی در این جلسه حضور پیدا نکرد. با او پیرامون این موضوع و وضعیت ترانه موسیقی کشور به گفت و گو پرداختیم.
- قرار بود در چهارمین جلسه از دور جدید برنامه هزار صدا به عنوان داور حضور داشته باشید. از علت عدم حضور تان بگویید.
چرایی این مساله را باید از مسئولان ارسباران پرسید که همان روز با من تماس گرفتند و گفتند نروم. هیچ کس هم توضیحی نداد. البته فکر نمی کنم این مساله به مسئولان ارسبارن مربوط باشد. من اعتقاد دارم یک تصمیم کاملا شخصی است. یک نفر تصمیم می گیرد فلانی نباشد و دیگران هم به خاطر حفظ جایگاه شان تایید می کنند و می پذیرند. من تا الان هیچ مشکلی با فرهنگسرا ها و مکان های عمومی نداشته ام. جلسات مختلفی بوده که به طور عمومی و رسانه ای اطلاع رسانی شده و من رفتم. هیچ عکس العمل این چنینی هم ندیده بودم. من بار ها در ارسباران برنامه داشتم و موردی نبوده است. احتمالا صاحب نظر جدیدی این نظر را داده است.
- کیفیت جلسه های این چنینی را چگونه ارزیابی می کنید؟
من در دوره های قبلی حضور داشته ام. یک برنامه استعداد یابی است. جوانان می آیند تا در آن جا دیده شوند. خیلی وقت ها در بین آن ها استعداد های خوبی هم دیده می شود. اما خواننده های حاضر در عرصه موسیقی مگر چه انتظاراتی را برآورده می کنند که ما بخواهیم از کسانی که می خواهند تازه وارد این عرصه شوند انتظاری داشته باشیم؟
- فکر می کنید داوری ها، در بخش ترانه که تخصص شما است، تا چه حدی کامل است و می تواند موثر باشد؟
شاید تا سطحی موثر باشد اما در ادامه به خود فرد بر می گردد که پیگیرانه مسیرش را دنبال کند. آموزش هایی را که لازم دارد ببیند و در انتخاب شعر و موسیقی اش دقت کند. وقتی آلبوم های موسیقی که از ترانه ها و ملودی های سطح پایینی تشکیل شده در بازار موسیقی کشور مان است، نمی توان از آن ها توقعی داشت. در زمانی که بیشتر ترانه سرا های خوب کشورمان ممنوع الکار هستند و برخی هم خود شان تمایلی ندارند که کار کنند، ترانه سرا های درجه چهار-پنج ، ترانه سرایان اصلی بازار موسیقی می شوند. با این شرایط توقعی از این برنامه ها نمی شود داشت. این فقط مختص این برنامه نیست و می توان آن را در تمام آکادمی های مختلفی که برگزار می شود شاهد بود.
- راه بهبود این شرایط چه می تواند باشد؟
محدودیت ها و ممنوع الکاری ها برطرف شود. برای هر مساله ای هزار نفر تصمیم گیرنده وجود نداشته باشد. هر جایی اعلام خودمختاری نکند. شورای شعر، شعر را تایید می کند و مجوز گرفته می شود. اما زمانی که به آلبوم می رسد عده ای می گویند فلان قسمت باید عوض شود، فلان ترانه باید حذف شود. برای برنامه کنسرت ها در شهری یک نفر تصمیم می گیرد برگزار نشود، دیگر دولت و قانون و هیچ کس نمی تواند کاری بکند. با این اوضاع عجیب نیست که یک فرهنگسرا خودمختاری بکند. تا این مشکلات را داشته باشیم در هیچ چیزی پیشرفت نخواهیم کرد.
- وضعیت ترانه امروز در مجموع چه طور است؟
فاجعه است. نه تنها در خصوص ترانه بلکه به طور کلی در موسیقی حال حاضر. خوانندگان خوب مان نسبت به آلبوم های قبلی شان پسرفت کرده اند. آلبوم جدید خوانندگان مطرح بهتر از آلبوم های قبلی شان نیست. به ندرت یک قطعه شنیده می شود. به طور مثال اگر تیتراژی باشد یا در سریالی کار شود، ترانه آن شنیده می شود. همین هم باعث جدل تیتراژ خوانی در میان خوانندگان است.
- چرامخاطب چنین کار های سطح پایینی را پس نمی زند و از آن استقبال می کند؟
چون چیز بهتری به آن ها ارائه نمی دهند. وقتی موسیقی خوب فارسی زبان نه در خارج از ایران و نه در داخل منتشر نمی شود، این استقبال طبیعی است. مساله فقط ترانه نیست، بلکه ملودی های قطعات هم ضعیف است. هر کسی فکر می کند می تواند ملودی بسازد. ما ملودی ساز خبره خیلی کم داریم. افرادی هم که کار های خوبی داشته اند ما در چند سال اخیر کار خوبی از آن ها ندیده ایم که فوق العاده باشد. خوب ها هم کارهای خود را تکرار می کنند. فرصتی برای بروز استعداد ها نیست، فرصت برای استفاده از تجربه ها نیست. کسانی کار می کنند که همه جا هستند و به هر قیمتی می خواهند کار بکنند.
- کارگاه های ترانه با پرورش ترانه سرا های خوب می توانند به این شرایط کمک کند؟
ترانه سرا های خوبی می تواند پرورش دهد اما برای ورود آن ها به بازار و فعالیت شان نمی تواند کاری کند. کتاب «گندم و سیب و دروغ» از ترانه های چهل زن ترانه سرا است. ترانه های خوب و قابل دفاعی است. من کاری را که می توانم بکنم انجام می دهم و این ترانه ها را چاپ می کنم. خیلی ها خوب ترانه می نویسند اما کسی نمی بیند. وارد شدن به این عرصه زد و بند هایی دارد که همه بلد نیستند.
- نسبت به گذشته خیلی کم کار شده اید. چرا؟
فضایی که در بازار موسیقی به وجود آمده باعث شده بیشتر خوانندگان به دنبال ترانه سرا هایی بروند که پیگیرانه التماس می کنند و حاضرهستند هر بلایی سر شعر شان بیاید. به دنبال ترانه سرایی هستند که حرف نداشته باشد، نظر نداشته باشد. دو ترانه با سعید مدرس داشته ام که یکی در آلبوم و دیگری به عنوان تک قطعه منتشر شد. یکی از ترانه های قدیمی ام را هم محسن نیک بخت با ملودی مهرداد نصرتی خوانده است. دو ترانه هم در دست محمد معتمدی و مانی رهنما دارم که زمان انتشارش مشخص نیست. وقتی کار بخواهد از صد خان نظارتی رد شود و ترانه خراب شود، ترجیح می دهم ترانه هایم را پیش خودم نگهدارم.
منبع : اختصاصی نوای فارس