نوای فارس - مهدی خان محمدی: گفتگو با همایون مجدزاده از اتفاقات خاص ناب و سخت است. گفتگو با تاریخ پانزده ساله راک و خصوصا تجربیات ناب گروهی چون کهت میان، اما این اتفاق به بهانه کنسرت کهت میان و همچنین کنسرت کاوه دولت نیا به همت کاوه میسر شد.
از راک گفتن و نوشتن همیشه دغدغه نگارنده بوده و جه بهانه ای بهتر از کنسرت کاوه دولت نیا و کهت میان در برج آزادی، این بار جا دارد قاعده ها شکسته شده و اینجا ذکر کنم که علاقه مندان موسیقی راک برای تهیه بلیت دو کنسرت پیش رو می توانند به سامانه فروش بلیت ایران کنسرت مراجعه کنند.
از کنسرت های پیش رو شروع کنیم؛ کنسرت راک کاوه دولت نیا و کنسرت گروه راک کهت میان؛ درباره این دو اجرا توضیح دهید؟
دولت نیا: کنسرت ما ده ترک از قطعات آلبوم گل مرداب و سه کار هم از قطعات آرشیوی خودم است که در آلبوم نبوده ولی با تنظیم های متفاوت ارائه می شود. کلا تنظیم های قطعات آلبوم را هم تغییر دادیم و باتوجه به ظرفیت و بضاعت نوازنده ها موسیقی لهجه نوازنده های بند را گرفته و سافت راک تر شده است. تنوع و رنگارنگی در قطعات بسیار زیاد است و سبک های مختلفی چون بلوز، کانتری، سافت راک و هارد راک را در این کنسرت داریم و خود من باوجود اینکه کارها را چندین بار شنیده ام از میکس و مستر آلبوم تا تمرین امروز به شخصه لذت می برم و کسی که سر تمرین می آید نظر مثبتی نسبت به کارها دارد. سعی کردیم به طور میانه هم مخاطب عام تر این سبک از موسیقی را در نظر بگیریم و هم مخاطب راک و متال را راضی نگه داریم. خیلی روی اجرا دقت کردیم و کارها مهندسی شده انتخاب شده اند تا کمتر ایرادگیر باشند.
چرا باید چند سبک در کنار هم در یک کنسرت باشد؟
دولت نیا: کلا من خودم آدم تنوع طلبی هستم و گستردگی طیفی در کارهایی که انجام می دهم را دوست دارم. ترک های بلوز، کانتری، هارد راک و سافت راک با این حجم تنوع فکر می کنم برای گوش مخاطب جذاب تر باشد.
مجدزاده: کنسرت گروه موسیقی کهت میان شاید آخرین کنسرتی باشد که تمرکزش بیشتر روی ترک های آلبوم های قدیمی است. به همین خاطر قطعات بیشتری را در این کنسرت اجرا می کنیم. چند قطعه از آلبوم های قدیمی و چند قطعه از آلبوم جدید و فکر می کنم که بعد از این کنسرت کلا روی کارهای جدید بند تمرکز کنیم و در کارهای بعدی احتمالا خبری ازآهنگ های قدیمی نخواهد بود.
جا داره اینجا درباره ذهنیت موسیقایی و ژانر موسیقایی کهت میان صحبت کنیم.
مجدزاده: آلبوم «اکسیر» یک آلبوم اینسترومنتال به شکل موزیک تکنیکی است ولی درباره آلبوم جدید که راجب آن خیلی هم سوال می شود باید بگویم که برای این آلبوم ژانر نباید تعریف کنیم زیرا که به راحتی داخل ژانر نمی گنجد و کلا خیلی پراگرسیوی است و حتی اگر خیلی درست تر بگوییم موزیک آوانگارد است و اطلاق ژانرهایی چون راک یا تلفیقی برای این آلبوم اصطلاح درستی نیست. موزیک بیشتر روی گام ها و مقام های موسیقی خاورمیانه است و از نظر ریتم هم همین طور است به اضافه ی المان هایی که از موسیقی راک و پراگرسیو استفاده شده؛ در بعضی از ترک ها در آلبوم جدید خواننده هم داریم و خواننده هم شبیه موسیقی راک نمی خواند یعنی به شکل آواهای شرقی یا دکلمه است. از نظر فرم، فرم های استاندارد تقریبا در این آلبوم وجود ندارد و ترک ها هرکدام مثل یک سفری هستند که باید با آن همراه شوی و ته آن را ببینی تا متوجه شوی که چه چیز دریافت کرده ای درغیر این صورت سیر زمانی آلبوم زیاد قاعده مند نیست. در فرم کاملا آوانگارد است و حرکات موزیکال بیشتری در این آلبوم انجام می دهیم و موزیک صرفا موسیقی برای موسیقی است و من فکر می کنم با این آلبوم یک مقداری ممکن است که طرفداران ما یک مقداری تغییر هم بکنند. یعنی از موسیقی های تلفیقی و موسیقی محلی و مقامی نیز شنیدار این موسیقی باشند کما اینکه المان های موسیقی راک و متال هم چنان در آلبوم پیش رو نیز هست.
چرا برای آلبوم جدید به سراغ موسیقی خاورمیانه رفته اید؟
مجدزاده: اصلا کهت میان با همین ایده شکل گرفته است و از روز اول ما قرار بود با این تفکر اثر تولید کنیم اما متاسفانه مشکلات و اتفاقات زیادی باعث شد که این کارها منتشر نشود و بند با این آثار معرفی نشود. کما اینکه بعضی از قطعات برای پانزده سال پیش هستند و فقط تنظیم های جدیدی دارند درنتیجه ایده برای امروز نیست و هربار که خواسته با یک فرمولی به نتیجه برسد به دلایل مختلف عقب افتاده و الان بند امروز کهت میان بسیار برای اجرایی کردن این ایده مناسب است مخصوصا درامر جدیدی که الان داریم ذهنیت ریتمیک قطعات را دارد و با من همراه است. چون این ایده سرشار از المان های ریتمیک است. امکانات ما در حال حاضر برای تولید این کار بهتر از هر زمان دیگری است. من البته گاهی اوقات حسرت گذشته ها را می خورم که چرا زودتر این کار را نکردیم اما بعضی وقت ها به این فکر می کنم که وقت تولید این آلبوم الان بوده، از 15 سال پیش که ما کنسرت می دادیم شاید اگر می خواستیم یک هم چنین کاری را منتشر کنیم شاید بازخوردش جالب نبود اما الان جامعه و قشر موزیسینی که موزیک هایی غیر از پاپ و سنتی گوش می دهند شاید گوش شنواتری نسبت به یک موزیک نشنیده تر داشته باشند.
باتوجه به اینکه الان یکسری گروه ها به اسم موسیقی تلفیقی فعالیت می کنند با این سطح استقبال تا چند سال دیگر موسیقی پاپ می شوند؛ شما هم با این ذهنیت ایده هایی که در کهت میان داشتید را اجرایی می کنید؟
مجدزاده: اولا که ما به این آلبوم و موزیکمان تلفیقی نمی گوییم. ممکن است که در بعضی از قطعات آلبوم، صدای سازهای ایرانی شنیده شود اما این ها افکتیو هستند. ساختار آلبوم هم چنان پراگرسیو راک یا پراگرسیو متال است. ما در حال حاضر قالب یک موزیک وکال دار استاندارد راک را که نداریم. نه خودمان می خواهیم و نه شرایط برای انجام این کار مناسب است. به جز این مطلب کسی مثل من دوست دارد در آهنگسازی حد و مرز نشناسد. یعنی بتوان توانایی ها یا نکات خاص هنرمند را نشان داد. به همین خاطر وقتی چنین اتفاقی می افتد ما نمی توانیم به آن بگوییم موسیقی تلفیقی، این فرمی از موسیقی آوانگارد است که من مطمئن هستم که موسیقی خیلی پرطرفداری نیست و هدف ما هم بیشتر شدن مخاطب نیست و موزیک صرف برای موزیک است مثل چیزی که یک شخصی سال ها روی آن زمان گذاشته، کشف کرده و جلو رفته و دارد آن را به عنوان یک محصول بیرون می دهد. این محصول فقط متفاوت است. خیلی آوانگارد و پست مدرن است. شاید خارج از ایران اگر بخواهیم این اثر را اجرا کنیم در فستیوال های موسیقی راک نباشیم. البته امیدوارم آلبوم باوجود تمامی این حرف ها مخاطب خود را جذب کند.
جا داره درباره آلبوم کاوه هم صحبت کنیم.
دولت نیا: در آلبوم دوم همایون مجدزاده به عنوان آهنگساز، تنظیم کننده و نوازنده با من همراه است و من فقط وکالیست آلبوم هستم. از طرفی هم همایون استاد من بوده و در وهله دوم در موزیسین های ایرانی برای من الگو است و آرزوی من بود که باتوجه به شناختی که از احساس وی دارم برای من موزیکی بسازد. البته شاید سبک موسیقایی من به موسیقی همایون نزدیک نباشد ولی با شناختی که از همایون دارم مطمئن بودم که میکس ما در ژانر فارسی می تواند حرکتی فوق العاده باشد. از طرفی هم، باتوجه به توقعی که همایون از وکال آلبوم داشته به نظر خودم یک فضای متفاوت با یک تیپ وکال متفاوت در این آلبوم خواهیم شنید. چون که مبنای خواندن براساس ملودی وکال است و دیگر مثل قبل که خود من روی آکوردها می خواندم نیست. الان این قضیه خیلی فرق کرده و در وهله اول یک چالش بزرگ برای خود من است. موزیک ها بسیار پراحساس است. از صفر تا صد و میزان به میزان فکر شده و همه چیز پلان و برنامه ریزی دارد و به هیچ و جه شبیه یا کپی از موزیک غربی خاصی نیست و وقتی می شنوی قشنگ متوجه می شوید که نوازنده این کار همایون مجدزاده و وکال آن کاوه دولت نیا است و با بند و موزیک غربی آن را مقایسه نمی کنید. در حال حاضر آلبوم در مراحل پایانی رکورد است ودر حال حاضر وکال ها را جمع می کنیم تا بعد از کنسرت آزادی کارها خوانده شود. میکس و مستر با تجهیزات خیلی پیشرفته ای که همایون در استودیو خانگی اش دارد یک موزیک خیلی خوش صدا و با کیفیت خیلی بالا را قرار است تولید کند و به زودی انشاءالله اگر تهیه کننده یا اسپانسر پیدا کنم آلبوم را منتشر می کنم و دوست دارم برخلاف آلبوم اولم این آلبوم بیشتر شنیده شود و به نظر من می تواند برای ژانر فارسی یک رفرنس باشد.
خوب در حال حاضر باتوجه به این توضیحات آلبوم کاوه دولت نیا می تواند در ژانر قرار بگیرد؟
مجدزاده: در آلبوم دوم چند نکته کلیدی را در نظر گرفتیم. به طور مثال هر دو معتقد بودیم که از نظر موزیکال یک یا دو دهه این آلبوم از آلبوم اول مدرن تر است. در آلبوم اول کاوه، مبنای آهنگسازی ها به جز وکال روی گیتار است ولی اینجا صداهای سینتی سایزر به اندازه گیتار مهم است. برای ما خیلی مهم بود که در این آلبوم قطعات خیلی انرژیک باشد. یعنی ماکسیمم ها را افزایش دهیم یعنی وقتی که موزیک قرار است آرام باشد کاملا آرام و نرم باشد و لخظات انرژیک هم به شکلی باشد که استیج را منفجر کند. به این آلبوم به این راحتی ها نمی توان گفت راک معمولی و بیشتر در زمینه راک های مدرن تر به حساب می آید که از سینتی سایزر و صداهای دیجیتال در آن بیشتر استفاده می شود و یک چیزی دیگری که باید بگویم این است که در این آلبوم مطمئنا من خودم دنبال یک چیز دیگری هستم که توانایی های خوانندگی صدای کاوه را در آن به رخ بکشیم. چون من معتقدم که صدای کاوه کشش بیشتری دارد. یعنی آن لحن و وکال اصلی که کاوه قرار است با آن شناخته شود در آلبوم دومی شنیده شود و یک مقدار روی نت های های پیچ فکر کردیم و جاهایی که کمتر خواننده ها به سراغ آن در وکال مدرن می روند و در انتها ژانر آلبوم را هم باید مدرن راک گذاشت. البته اصلا قرار نبوده طرف موزیک های آمبینتی و پست راک برویم و این فکر را نداشتیم، ما در همان ژانر اصلی راک ولی با یک صدادهی متفاوت آلبوم دوم را ساخته ایم.
خیلی کم پیش آمده که استاد در کنار شاگرد حضور داشته باشد. این فضای همکاری به چه شکل بوده؟
مجدزاده: ما در وهله اول با هم دوست هستیم. ما نباید بگوییم که آهنگسازی این آلبوم فقط برای من بوده، چون خط ملودی وکال درآوردن جز آهنگسازی است، یعنی ملودی وکال ها روی تونیک آکوردها نمی نشیند درنتیجه ما ملودی ننوشته ایم تا کاوه فقط خواننده آن باشد، ملودی ها را کاوه درآورده درنتیجه این آهنگسازی بین من و کاوه مشترک است. ما چون همیشه موزیک بدون کلام کار می کنیم دوست دارم با خواننده هایی کار کنم که توان و رنج صدای بالایی دارند کاوه هم این توانایی را داشت. یعنی به عنوان یک وکالیست می تواند خیلی خیلی تک باشد به شرطی که بار همه موزیک روی دوشش نباشد مثل همه وکال هایی که در دهه هشتاد بسیار قوی هستند و در بندهایی کار می کنند که آهنگساز قابلیت وکالیست را می شناسد. در موزیک باکلام وکال المان اول است. شما وقتی که موزیک خوب آماده می کنید نتیجه اش وکالی می شود که صدای خواننده در آن جای بحث دارد. الان ما موزیک راک فارسی خوب داریم ولی مدل وکالی که ما می خواهیم را تا به امروز در راک فارسی نشنیده ایم. وکال هایی که با صدای تنور های پیچ ملودی می خوانند. این کاری بود که می خواستیم انجام دهیم و کاوه هم این توانایی را داشت.
درباره اشعار؛
دولت نیا:انتخاب اشعار یک دغدغه و درگیری بسیار بزرگ است. در آلبوم اول فضای اشعار بسیار سنگین و کلاسیک بود. نمی خواستم آلبوم دوم از لحاظ شعری و درک کلام انقدر سنگین باشد به همین خاطر سمت و سوی غزل های معاصر و ترانه سرا را گرفتم. نمونه کارهای ترانه سراها را خواندم که ترانه برای موزیک کم بود به همین خاطر ترجیح دادم غزل های معاصر شاعرانی چون کاظم بهنی وامید صباغ نو را بررسی کنم. دوست دارم مثل آلبوم اول که بزرگ ترین نکته اش این بود که شعر روی موزیک می نشیند این نکته در آلبوم دوم نیز باشد. درباره آلبوم اول باید بگویم همیشه این شائبه بوده که آلبوم اول را همایون آهنگسازی کرده که اینطور نبوده بلکه همایون فقط میکس و مستر و تنظیم و سولوی گیتار قطعه ترک شیرازی را زده است.
شما هیچ وقت تو آثارتون به شعر فارسی توجه نداشتید؛ اما این بار با کاوه کلام فارسی را تجربه می کنید.
مجدزاده: بحث این نیست که شعر فارسی بد است یا با شعر فارسی مشکلی داشته باشم مشکل من با موزیکی است که فکر می کنیم اورجینال صدا نمی دهد. الان در آلبوم کاوه این احساس را نداشتم. یکسری سبک ها الان درست شدند که هیچ رفرنس دقیقی ندارند و ترکیبی از سبک های مختلف بعلاوه شعر فارسی هستند، البته هیچ ایرادی هم ندارد ولی ما باید اول یک استاندارد بشنویم بعد کارهای عجیب انجام دهیم. تلفظ کاوه فارسی است و کلمات را انگلیسی ادا نمی کند.
چون موسیقی راک ایرانی نیست وقتی کلام فارسی می آید اجرای آن هم انگلیسی می شود، چه قدر با این نظر موافقید؟
مجدزاده: وقتی راجب هنر و موزیک صحبت می کنیم یک خط مشخص نداریم و همه چیز نسبی است. اگر خواننده فارسی کلمات را انگلیسی ادا کند طبیعتا احساس می شود که روی موزیک نشسته ولی هنر این نیست. هنر این است که به چه شکل فارسی را روی موزیک بگذاریم به شکلی که نه ادای غربی دربیاوریم نه به شکلی که موزیک بی چفتو بست شود.
بین دو نسل همایون مجدزاده و کاوه دولت نیا چه تفاوت هایی وجود دارد؟
دولت نیا: به نظر من نسل همایون نسل استاندارد، اصیل و پایبند به شرایط و موزیکشان هستند متاسفانه نسل ما انقدر به سبک ها وفادار نیست.
مجدزاده: تجربه فقط اینحا اضافه می شود.
برای دیدن سایز اصلی روی عکس ها کلیک کنید