تقویم موسیقی - تولد محسن حجاریان - 15 اسفند ماه

در شهر خرم آباد،  متولد شد. او در سال 1350 درجه ی کارشناسی خویش را از دانشگاه اصفهان در رشته ی جغرافیا دریافت کرد. همچنین وی درجه کارشناسی ارشد خود را در رشته ی حقوق کیفری از دانشگاه ایالتی coppin در بالتیمور، مریلند در سال 1354 دریافت کرد. او زمینه های آموزشی خویش را با مطالعه ی جامعه شناسی و انسان شناسی در یک پژوهش میدانی به مدت سه ماه در ایالت داکوتای جنوبی درمیان جمعی آمریکایی الاصل در محل نگاه داری سرخپوستان پاین بریج (Pine Bridge Indian Reservation) در سال 1356 ادامه داد. در این تحقیق، وی به مطالعه ی سیستم اجتماعی لاکوتا (Lakota) پرداخت که به شکل  مطالعه ای انسان شناسانانه مربوط به محل نگاه داری سرخپوستان پاین بریج بود. در سال 1357، وی به دانشگاه سوربن فرانسه رفت، و در آنجا به مطالعه ی زبان و تمدن فرانسه پرداخت. او همچنین در سال 1360 برای یک سال به دانشگاه بارسلونا در اسپانیا برای مطالعه ی زبان اسپانیایی رفت. وی مدرک کارشناسی ارشد شناخت موسیقی قومی را در سال 1374 از دانشگاه بالتیمور کانتی مریلند دریافت کرد و همچنین در همین زمینه از دانشکاه مریلند در کالج پارک مدرک دکتری کسب کرد. وی  پیش زمینه وسیعی در دو زمینه داراست؛ موسیقی سنتی ایران و همچنین ادبیات و تاریخ ایران. در موسیقی، او دارای دانش عملی در مجموعه ی "دستگاه" است که تجربه نواختن سه ساز کمانچه، عود و نی را برای دوره ی کوتاهی همراه با استاد محمد رضا لطفی، استاد بزرگ موسیقی ایران، و همچنین تجربه نواختن عود در کنار دکتر منیر بکن، استاد موسیقی ترکی و شناخت موسیقی قومی، داشته است. او دانش کاملی از فن شعر ایرانی به همراه مقاله های تئوری در موسیقی فارسی و عربی داراست. او پیشینه ی عظیمی در موسیقی خاورمیانه، بالاخص ایران، ترکیه، آسیای میانه و جهان عرب با توجه به زمینه های تاریخی، فرهنگی و اجتماعی دارد. در مطالعه ای میدانی، در سال 1372 بر روی نوبات الاندلوسین در مراکش با مقایسه ی نوبات رومل المایا، یکی ازیازده نوبات در موسیقی آندلوسی، در دو  مدرسه ی موسیقی در مکن و فیض مراکش پرداخت. قسمتی از مطالعه ی قیاسی وی در تونس انجام یافت. او همچنین وصله (دنباله) مصری را نیز مورد مطالعه قرار داددر هنگامی که دو ماه در آنجا در سال 1374 سپری کرد. طی سال های 1375 و 1376، "خبرنامه موسیقی ایرانی" را به زبان انگلیسی در دانشگاه مریلند،کالج پارک منتشر کرد. وی همچنین اخیرا موسیقی شناسی ایرانی را به زبان فارسی به چاپ رسانده است. او بیش از چهل مقاله به زبان های فارسی و انگلیسی ، به همراه ترجمه هایی، به چاپ رسانده است. رساله ی دکترای وی " غزل به عنوان عامل تعیین کننده در ساختار دستگاه ایرانی" به تشریح تاثیر سازنده ی شعر فارسی به شکل غزل بر موسیقی دستگاه ایرانی به خصوص به شکل آوازین آن پرداخته است. این رساله نگاهی در زمینه ی تاریخی، فرهنگی و سیاسی ایران از قرن 13 به بعد داشته است. (نقل از سرنا)

دروس تدريس شده : انسان – طبیعت – موسیقی – دانشگاه تهران 1384 ، تئوری موسیقی شناسی اقوام ایران – دانشگاه تهران 1384 ، مكاتب كهن موسیقی در حوزه شرق اسلامی – دانشگاه تهران 1385 ، تئوری موسیقی اقوام ایران – دانشگاه هنر – كرج  1385 ، مكاتب كهن موسیقی در حوزه شرق اسلامی – دانشگاه هنر كرج – 1386 ، تئوری موسیقی اقوام – دانشگاه سوره 1387، تئوری موسیقی اقوام ایران – دانشگاه سوره 1388 ، تئوری موسیقی اقوام ایران  -  دانشگاه گیلان – رشت 1388 .

كتاب ها : موسیقی جهان، تهران، کتاب سرای نیک، 1386 ، مقدمه ای بر موسیقی شناسی قومی،تهران، جیحون،1387 ، هرندن، مارشا/ مردم‌شناسی موسیقی «سرخپوستان» آمریکا، ترجمه محسن حجاریان، تهران، افکار، 1388

مقالات داخلي : پراكندگی و همبستگی موسیقی در قلمرو شرق اسلامی، پل فیروزه شماره 1، 1379 ، ساختار اجرائی عشاق و اشارات استاد علی تجویدی، كتاب سال شیدا – شماره هشتم و نهم                                          1386 ، موسیقی عرفانی (صوفیانه)،كتاب سال شیدا-شماره ششم و هفتم،1384 ، جایگاه سه زن – صفیه آیلا،  ام كلثوم ابراهیم و قمر الملوك وزیری – كتاب سال شیدا – شماره ششم و هفتم،1384 ، یادمانده ای در یادمانده دیگر - خاطرات مردم شناسان ایران، 1386 ، نوبات و موشحات اندلسی، كتاب ماهور – شماره اول، 1376 ، نقدی بر تئوری عبدالقادر مراغی، كتاب ماهور -  شماره دوم، 1377 ، موسیقی زبان بین المللی نیست

سمينارهاي علمي  : سمینار موسیقی شناسان قومی در شرق آمریكا – زبان دری پایه زبان شناسانه موسیقی دستگاهی -   كتابخانه كنگره آمریكا،1993 ، هفتاد سال مردم شناسی در ایران، رابطه موسیقی شناسی قومی و مردم شناسی- پژوهشكد مردم شناسی - میراث فرهنگی  1385 ، جایگاه موسیقی اقوام ایران، نقش موسیقی اقوام در فرهنگ ایران- پژوهشكده مردم شناسی، میراث فرهنگی، 1385 ، مردم شناسی و موسیقی شناسی قومی، ارتباط تاریخی مردم شناسی و موسیقی شناسی قومی-   دانشكده مردم شناسی دانشگاه تهران،  1385 (نقل از سوره)